Wat kost een voedselbos?
Bijna elke klant die we spreken stelt in het eerste gesprek deze vraag. En de vraag blijft telkens terugkomen. Als je iets wilt in het leven, dan is het uiteraard belangrijk om goed op te passen dat je het ook kunt betalen. Ook is het prettig als je van te voren weet wat voor facturen er zullen volgen. Daarom kijken de meeste mensen in een restaurant (soms stiekem) ook even op het prijskaartje. Je zal maar een lekker glas wijn bestellen en erachter komen dat het duurder was dan je hoofdgerecht… misschien is de nasmaak dan niet geweldig.
Samen ontdekken
Maar goed, wat kost dus een voedselbos? Goeie vraag, maar wel wat lastiger te beantwoorden dan de vraag wat kost een glas wijn. Bij een glas wijn is namelijk de wijnkaart al bekend, maar bij een voedselbos moet het ontwerp nog worden gemaakt.
Vooraf precies voorspellen wat het gaat kosten is dus per definitie onmogelijk. Net zo onmogelijk als het beantwoorden van de wedervraag ‘Welk voedselbos wilt u precies?’. Het juiste antwoord is “Dat weet ik niet, het hangt van een heleboel dingen af?”.
Wat dan volgt kan een lang gesprek zijn, soms meerdere gesprekken, van in mijn ervaring minstens een uur, maar vaker meer dan een dag. Samen komen we er dan achter wat het voedselbos gaat inhouden, en ook wat het kost wordt steeds preciezer bekend.
Minimaal en wat onzeker
Net als bij wijn of bij een auto of huis kun je kiezen welke prijsklasse je wilt. Een auto van €500, brengt je ook van a naar b, maar toch hebben veel mensen liever een auto die 100x zo duur is. Stel je voor dat je een hectare ingezaaid met kastanjes, noten, fruit, elzen, en berken. Dat kost geen €500, en na een aantal jaar is er dan vanzelf iets ontstaan wat je een voedselbos zou kunnen noemen.
Het kan dan vast voldoen aan de definitie van een voedselbos volgens de Green Deal Voedselbossen. Of het een voedselbos is wat hoog productief, toegankelijk, en aantrekkelijk is, is maar de vraag. Grote kans dat je een ondoordringbare bramenjungle hebt laten ontstaan. Leuk voor de meesjes, maar meestal willen onze klanten toch iets anders.
Een ietwat duurder perspectief
Stel je voor dat je een hectare vol plant met manshoge pawpaws, volgroeide szechuan pepers, en allerlei andere peperdure voedselbosplanten. Je kunt dan makkelijk €500.000 alleen al aan plantgoed kwijt (een sechuan van 1000 euro neemt niet zoveel plek in).
Een grote waterpartij, waterdicht gemaakt met leemtegels en ingeplant met bijzondere soorten komt ook makkelijk over de €100.000. Wij zouden op een hectare best een paradijsje kunnen ontwerpen van een miljoen of meer. Leuk voor de voedselbosontwerpers, maar onze klanten willen meestal toch iets anders.
Wat er door de experts wordt gerekend
Stel je volgt een redelijk standaard process zoals wij, maar ook bijvoorbeeld Stichting Voedselbosbouw het ongeveer doen. Dan geef je ruwweg 30000/ha uit, waarvan ⅓ plantgoed, ⅓ ontwerp, en ⅓ uitvoering. Dat betekend wel dat je even moet wachten tot het hele bos productief is, maar door kleiner te planten worden de bomen op de lange termijn sterker en productiever.
Je geeft jezelf dan ook tijd en budget om inboet te vervangen. Je kunt dan wellicht het ontwerp ook bijstellen aan de ontwikkeling van de bodem en de rest van het systeem. De natuur is niet maakbaar, dus tijd om samen met de natuur te leren is juist goed. Wil je sneller, dan kun je meer uitgeven. Heb je niet zoveel budget, dan kun je de boel ook zelf bij elkaar regelen, stekken en kweken om geld te sparen. Je kunt dus veel kanten op.
“Wat is nou verstandig? Dat hangt er weer van af.
Als je veel wil verdienen met kweek is het wel zinnig om flink te investeren aan het begin zodat je genoeg moederplanten hebt. Dat verkort de terugverdientijd. Extra investeren in een paar grote bomen helpt ook om eerder je business op te beginnen te bouwen. Door verschillende maten te planten spreid je de groei en het risico juist weer mooi.
Hoe de Voedselboskabouters het zien
In onze beleving is een investering van maximaal 100.000/ha mits slim ontworpen nog wel terug te verdienen, maar de ROI (Return On Investment) zal dan al wat minder zijn dan wanneer je bij de 30.000/ha blijft. Maar voor 10.000/ha, kun je ook beginnen. Dan zal het langer duren voor de boel begint te renderen, en in die tijd stop je er wel een hoop uren in.
Dan is de ROI dus meestal ook niet helemaal optimaal. Daarbuiten wordt het echt lastig om de investering ooit terug te verdienen. Als je het niet voor het geld doet, en de komende tien jaar elke dag in je voedselbos wilt werken, dan kun je prima met bijna niets beginnen. Maar als je snel wat lekkers wilt oogsten en geen generatie geduld wilt opbrengen is een investering toch wel een goed idee.
Meer weten? Maak eens een afspraak met een van onze kabouters. Wij denken graag mee!