Vlekkenplansessie

Hoe maak je precies een vlekkenplan? Waar let je op bij een vlekkenplan? Hoe zorg je dat de elementen in een voedselbos goed samenwerken?

Pollock schilderij
Pollock schilderij

Wel eens van Jackson Pollock gehoord? Een Amerikaans schilder die behoorde tot het ‘Abstract Expressionisme’. Zijn totaal unieke manier van schilderen, ook wel ‘Action Painting’ genaamd doet meer denken aan een dans, dan aan een schilder die netjes met een kwast puntjes zet om zo tot ‘n geheel, een volmaakt schilderij te komen. Die tijd hebben we ook gehad, in de persoon van o.a. Georges Seurat, een Frans schilder uit de tijd van het ‘Pointillisme’. Door middel van kleine, verschillend gekleurde puntjes te zetten bouwde hij een beeld, zoals TV’s dat tegenwoordig doen. Met pixels.Maar wat heeft bovenstaande nou met ‘n voedselbos te maken? Eigenlijk meer dan je denkt. Je leest in ‘n artikel over het fenomeen voedselbossen, je raakt enthousiast, je besluit dat je er ook een wil aanleggen. Allemaal gedachten vliegen door je hoofd, er worden onderzoeken gestart, plannen gemaakt.

Van chaos naar vlekken

Vanuit de wilde chaos in het begin van dit proces vormt zich steeds meer ‘n beeld van hoe je eigen voedselbos er uiteindelijk uit gaat zien. Van Pollock naar Seurat. Om hiermee te helpen, hebben de Voedselboskabouters de ‘Vlekkenplan’ sessie ontwikkeld.

Dit hulpstuk wordt gebruikt om het uiteindelijke voedselbos daadwerkelijk vorm te geven. De verschillende ‘vlekken’ vertegenwoordigen bestaande bebouwing, al aanwezige bomen, struiken, bestrating en andere landschapselementen en hoogteverschillen in het perceel waar het voedselbos aangelegd gaat worden.

Terreinobservatie Mariahout
Terreinobservatie Mariahout

4-elementen-Analyse

Een vlekkenplan sessie is een logisch gevolg van de 4-elementen analyse. Daarin worden tenslotte de eerste stappen gezet richting een voedselbos. De vier elementen (aarde, water licht en vuur) hebben elk hun eigen betekenis en waardering en zijn belangrijk om mee te nemen in een vlekkenplan sessie.

Uit de 4-elementen analyse volgt immers een beeld van wat er zal blijven, wat mag veranderen en wat mag worden toegevoegd. Als dit duidelijk is gaan we daadwerkelijk aan de slag met het vlekkenplan.

Het intekenen van de vlekken 

De huidige, bestaande structuur van het perceel wordt opgetekend waarbij we gebruik maken van luchtfoto’s, wegenkaarten en andere beschikbare informatie. Bestaande bebouwing maar ook natuurlijke elementen, zoals een bron of poel, of een monumentale boom worden in de vlekkenplan tekening opgenomen.

Met behulp van eerder onderzoek (door de eigenaar of de voedselboskabouters) wordt een schatting gemaakt hoe de bodemgesteldheid, de vochthuishouding en wind van invloed zijn op de verdere ontwikkeling van het voedselbos. Zonlicht is uiteraard cruciaal, wil een plant (boom of struik) een kans maken om te overleven. Dus ook de geografische ligging van het perceel en omliggende percelen en de invloed van bestaande landschapselementen wordt meegenomen en meegewogen.

Het tekenen van een vlekkenplan
Het tekenen van een vlekkenplan

Alles in beeld

Zoals ook in de schilderkunst zijn zaken als vorm, structuur en textuur belangrijk in een voedselbos. Daarbij houden we uiteraard rekening met wat, in combinatie met bestaande of nieuw aan te leggen paden het beste is voor de beplanting. Zonnige stroken afgewisseld met schaduw, een natuurlijk bos heeft namelijk ook contrastrijke plekken.

Een vlekkenplan sessie zorgt ervoor dat het voedselbos op een zo optimale manier wordt vormgegeven, waarbij we putten uit de wensen en dromen van de toekomstige beheerders. Een voedselbos is uiteindelijk een duurzame investering die iets moet toevoegen voor de langere termijn. Dan kun je maar beter gebruik maken van de beste verf en een geschikt schilderdoek, zodat het een kunstwerk wordt dat nog eeuwen meegaat.

En als dan alle elementen in balans zijn gebracht en het erop lijkt dat we de hoofdpatronen hebben begrepen kunnen we gaan nadenken over details. Daarvoor doen we (na een paar nachtjes slapen) een beplantingsplan sessie.